De post bracht een mooie en vrolijke groet van de Franciscaanse Beweging. Vogels, zonnebloemen, bloemen in het gras. En vrolijke Frans met open armen tegen een blauwe lucht. Ik zette de kleurrijke kaart bij de zonnebloemen die ik kreeg van mijn ouders.
Vanmorgen lazen we in De Inham over Daniel in de leeuwenkuil waar de bloeddorstige dieren door een engel de mond gesnoerd worden. De balling Daniel wordt door een godsoordeel in het gelijk gesteld. Een sterk verhaal.
Franciscus haalt eenzelfde kunststukje uit met een wolf in de buurt van Gubbio. Van hem wordt verteld dat hij preekte tegen de vogels. Ook sterke verhalen.
Het lied dat we bij het verhaal uit Daniel zongen (van de drie mannen in de oven, Daniel 3) zou Il Poverello kunnen waarderen. Want ook de dieren doen uitbundig mee in de lofzang aan de Eeuwige.
Niet voor niets publiceerde zijn naamgenoot, paus Franciscus vandaag, op de naamdag van de heilige clown, zijn derde encycliek, ‘Fratelli Tutti’. Hij ondertekende de boodschap natuurlijk in Assisi, bij het graf van zijn naamgever.
Verwijzend naar de historische ontmoeting tussen Franciscus van Assisi en sultan Malik al-Kamil tijdens de kruistochten schrijft de paus: "Het is treffend dat Franciscus aanbeveelt om elke vorm van agressie of wedijver af te leggen en een houding van nederige en broederlijke ‘onderwerping’ aan te nemen ten opzichte van wie een ander geloof aanhangt. Hij voerde geen woordenoorlog over doctrines, maar communiceerde de liefde van God. Hij had begrepen dat God liefde is; wie in de liefde blijft, blijft in God en God blijft in hem. (1 Johannes 4,16)"(paragrafen 3 en 4).
Franciscus schrijft met een goed katholieke houding: open en breed. Hij noemt o.a. Martin Luther King, Desmond Tutu, Mahatma Gandhi. (Zie voor een samenvatting van de 'kanselboodschap' uit Assisi https://www.kro-ncrv.nl/fratelli-tutti-gepubliceerd)
Met alle respect voor de kanselboodschap van Protestantse kerk in Nederland - die ook wij vanmorgen (met instemming!) voorgelezen hebben - uit de boodschap van de paus spreekt niet alleen bemoediging, maar ook profetische kritiek. Zijn visionaire boodschap is inclusief én uitdagend. Hij is kritisch op het sluiten van grenzen, het populisme, het neo-liberalisme en het winstbejag.
Natuurlijk is het voor ons allemaal een grote tegenslag nu de maatregelen om het corona-virus in te dammen weer aangescherpt moeten worden. Natuurlijk hebben we bemoediging nodig. Maar de boodschap van paus Franciscus daagt me -meer dan die van mijn kerk- uit de blik niet alleen naar binnen te keren. Is de kerk niet juist nu gebaat met een blik naar buiten? Is het niet juist de Samaritaan die langszij komt? En doet waar priester en leviet aan voorbijgaan?
Het is de eerste keer sinds het begin van de corona-lockdown in Italië dat paus Franciscus Rome verlaat. Een mooi voorbeeld. Laten we dat als kerk ook blijven doen. Er op uit trekken. Eenzamen bezoeken én protesteren voor een ruimhartig asiel voor kinderen op Lesbos. Mensen voor wie ontslag dreigt ondersteunen én bruggen bouwen tussen bevolkingsgroepen. Luisteren naar wie in onze buurt in de marge leven én aandacht besteden aan mondiale vragen. Laten we elkaar opzoeken, in gesprek gaan en oog hebben voor de kwetsbaarheid van ieder mens.
De coronacrisis vergt veel van ons uithoudingsvermogen. Maar het zou wat mij betreft nog erger worden als we ons terugtrekken op onszelf. Daarom ben ik blij met Franciscus' boodschap. We zijn allemaal zusters en broeders, ‘Fratelli Tutti’, klein én onmisbaar. Minderbroeders en minderzusters om juist nu elkaar meer te omarmen. Over de grenzen van geloof, achtergrond en cultuur heen.
Reacties