Sad songs for us to bear | Muziek


Een nieuw album van het Zeeuwse trio Sunshine Cleaners. 'Die kan je ongehoord aanschaffen', dacht ik bij mezelf. Ik was namelijk verrast door en gecharmeerd van hun eerste album: Silent Voices. Teksten van Dietrich Bonhoeffer op ongeveinsde Americana. Gedurfd en geslaagd. 

Eenzelfde sfeer met klein gehouden muziek ademt dit tweede album van Jacqueline Heijmans, Sjef Hermans en Geert de Heer. Geen percussie, bas of toetsen. Alleen zang en snaar (gitaar, mandoline en dobro). Op enkele nummers hoor je een klagende harmonica en zorgt het prachtige vioolspel van Wisem Ziadi voor diepte. Schmierend zoals in klezmer. Zoals op het lied The Violins of Hope. Het raakt me tot in mijn botten. 

Stond in Silent Voices één persoon centraal (de theoloog en verzetsstrijder tegen het nazisme Dietrich Bonhoeffer), op Sad Songs worden verschillende mensen geportretteerd. Bekende en nog onbekende namen komen tot leven. Bekende namen: Charlotte Salomon, Etty Hillesum en Gretha Thunberg. En opnieuw Bonhoeffer. 

Daarnaast worden in verhalende stijl onbekende namen aan de vergetelheid onttrokken. In liedjes die je laten luisteren naar de kleine dingen in het leven die er toe doen. Zoals in Breaking the Silence. Een appel tegen pesten. Onderkoeld bezongen, maar niet minder indringend. 

Deze liedjes zijn als stolpersteinen. Ze vertellen het verhaal van mensen die onze buren, klasgenoten hadden kunnen zijn. Je schaamt je dat ze verdwenen in de anonimiteit van de geschiedenis. En als ze nog leven: waarom luister ik niet of te weinig naar hen? 

Enkele nummers roepen de sfeer op van één van Bob Dylans beste liedjes, Ballad Of Hollis Brown. Een monotoon verslag naar aanleiding van een krantenbericht over een dramatische schietpartij zeurt aan je kop: waarom heb je dit niet gezien? Met haast journalistieke bewoordingen wordt een drama beschreven. 

Die ervaring doe ik ook nu op. Het kleine, particuliere spreekt een universele taal. 'In six words on the postcards you threw out of that train / I hear six million voices sing a perpetual refrain'. (We have Left the Camp Singing | for Etty Hillesum). 

De tragiek schuilt in en achter de woorden. 'No one knew why Jimmy Blue / lived inside his head'. Ik luister en merkt dat ik mijn adem inhoud: dat ik aan dit leed, deze pijn voorbij geleefd heb... (Breaking the Silence). 

Zo vormen de liedjes een spiegel waarin ik kijk naar mijn wegkijken. Zou ik als tiener de moed van Greta Thunberg hebben? Ik had het niet toen ik zo oud was als zij. En nu? 

Eenvoudige liedjes zijn het. 'Over gewone mensen die onder ongewone omstandigheden tot bijzondere dingen in staat zijn' lees ik in de bijsluiter. In het kleine wordt het grootse zichtbaar. 'Wie één leven redt, redt de hele wereld'. Wie één leven bezingt, bezingt de hele wereld. 

Ondanks serieuze thema's is Sad Songs geen zwaarmoedig album. Het nodigt uit tot luisteren en bezinning, maar ook tot dankbaarheid zoals in I had a Real Good Mother and Father. Het bluesy Our little town is één en al weemoed. En juist dat is troostend. 

'Shut Down The Doors Of Woe’ sluit het album af. Het sluit naadloos aan bij de actualiteit. Bij de inauguratie van de nieuwe president van de VS waarmee hopelijk een eind komt aan schelden en schreeuwen en het tegen elkaar uit spelen van bevolkingsgroepen. Het lied verwijst naar een liedtekst van Paul Gerhardt (17e eeuw) “Nun lasst uns gehen und treten”. Dietrich Bonhoeffer citeerde het in een brief aan zijn vriend en biograaf Eberhard Bethge. 'A new daybreak - the end of night / darkness changing into light / I want to hear those freedom chimes.'

Ook actuele gebeurtenissen en personen worden bezongen. In ‘The End Of Time’ gaat het over een gezin in Drenthe dat jarenlang verborgen leeft in een zelf gecreëerde waanwereld. De Zweedse klimaatactiviste Greta Thunberg krijgt stem in 'Little Girl’. ‘One way Ticket To The Blues‘ bezingt hoe je verder gaat na een relatiebreuk. 

Tegelijk is Sad songs een muzikale reis naar voor mij onbekende zangers als Blind Willie Johnson (Ry Cooder gebruikte zijn muziek in Wim Wenders' Paris, Texas) en Washington Phillips. 

Een inlegvel geeft boeiende en onmisbare achtergrondinformatie bij de teksten. 

Sad Songs For Us To Bear is een rijk en veelzijdig album dat met minimale middelen verhalen vertelt van mensen. Lichte muziek bij soms zware thema's. Het is opnieuw gedurfd. En opnieuw geslaagd. En hoopvol. 

Het album vind je niet op Spotify, dus zelf kopen is de enige optie. Daar zul je gene spijt van krijgen. Het zal je ook de kop niet kosten. De cd is voor €12,88 te bestellen via thebigchief37@gmail.com. Wil je een indruk krijgen: https://www.sunshinecleaners.nl/gallery


Sunshine Cleaners bestaat uit: 
Jacqueline Heijmans, zang 
Sjef Hermans, zang, gitaar en banjo 
Geert de Heer, mandoline, gitaar en dobro 

gastmuzikanten: 
Gait Klein Kromhof, harmonica
Wissem Ziadi, viool. 


Reacties

Cornelis zei…
Mooi verwoord. Ook wij kochten hem ongehoord.